Thursday, December 08, 2011

วิกฤต .. ไอ้เบื๊อก .. และผู้กล้า




ประโยคเตือนใจของคนจีนที่ว่า"วิกฤตคือโอกาส"นั้น ถ้าอธิบายเชื่อมโยงกับเรื่อง"ตัวตนใหม่" ใน Individuation ของคาร์ล ยุง  ก็จะอธิบายได้ว่า   วิกฤตการณ์ที่สำคัญๆแต่ละครั้งของชีวิต ล้วนมีนัยยะและเหตุผลของการเกิดขึ้น 


และแต่ละครั้งที่คนเราเผชิญวิกฤต(crisis) ไม่ว่าจะดีกรีขนาดไหนก็แล้วแต่ ล้วนเป็นสัญญาณของการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตที่ส่งออกมาจากจิตไร้สำนึกบุคคล(personal unconscious) 

นักจิตบำบัดสายยุงเกี้ยนเห็นพ้องกันว่า แบบแผนการทำงานของจิตไร้สำนึกระดับปัจเจกบุคคลนั้นเชื่อมสัมพันธ์กับแบบแผนหลักของจิตไร้สำนึกใหญ่ที่เป็นจิตไร้สำนึกร่วมกันของมนุษยชาติ หรือ collective unconscious 

หมายความว่าไม่ว่าจะเป็นแบบแผนการใช้ชีวิต  กระบวนการของจิตและพฤติกรรม  หรือรูปแบบและกลยุทธ์ที่เราใช้อยู่ทุกๆวันจนกลายเป็นสัญชาตญาณประจำตัว  ไม่ว่าผู้คนในอดีตนับพันปีมาแล้ว  หรือคนในยุคสมัยปัจจุบัน  ไม่ว่าคนเผ่าพันธุ์ไหน  อยู่ซีกโลกไหน สีผิวสีตาสีผมอย่างไร ก็มีแนวโน้มที่จิตไร้สำนึกจะทำงานตามแบบแผนหรือ pattern ที่เป็นวงจรดำเนินซ้ำ 

แนวคิดนี้สามารถค้นและศึกษาเพิ่มเติมได้จากหัวเรื่องเหล่านี้  
  • Collective Archetype, Collective Psyche , 
  • รหัสศาสตร์ใน Symbolism และ Mythology , 
  • Psychology of Selves ใน Voice Dialogue method, 
  • จิตวิทยางานกระบวนการ หรือ Process Work , 
  • การศึกษาเรื่องความฝันซึ่งส่งผลกระทบกายและจิตอย่างเป็นองค์รวม หรือ Psychosomatic theory of dreams (โยงกับอี้จิงและชี่บำบัดของจีน) 
  •  Family Constellation  (ทำงานกับจิตระดับญาณทัศนะ(Intuition) ซึ่งคาร์ล ยุง เรียกว่าจิตไร้สำนึกร่วม (Collective Unconsciou)
  • รวมถึงระบบจิตวิทยาโบราณที่ได้รับการพัฒนาต่อเนื่องมานับพันปีในศาสตร์ไพ่พยากรณ์  Tarot(ทาโรต์) , เลขศาสตร์ (Numerology)  และ โหราศาสตร์ (Astrology)  เป็นต้น
ดังนั้นถ้าหากว่าเมื่อไรเปิดไพ่ทาโรต์ได้ไพ่วิกฤต  แล้วคนอ่านไพ่ทำนายไปในทางที่ทำให้เราตกใจ  อกสั่นขวัญหนีดีฝ่อ ห่อเหี่ยว ท้อแท้ หมดหนทาง  และเกิดความกลัวขึ้นมา    ขอให้ตระหนักไว้ว่าไพ่ไม่ได้มีอำนาจเหนือเรา   จิตไร้สำนึกของเราเองต่างหากที่เป็นผู้ดึงไพ่ใบนี้ออกมา    และจิตไร้สำนึกของเรากำลังเตือนเราว่า"โอกาสของการปรับเปลี่ยนชีวิต"อยู่ตรงหน้าแล้ว   อยู่ที่ว่าเราจะ"เลือก"เดินต่อหรือยอมแพ้

การปรากฏขึ้นของไพ่แต่ละใบ  คือคำเตือนที่ปัญญาญาณด้านใน(Intuition)ที่อยู่ในจิตไร้สำนึกกำลังพยายามสื่อสารกับจิตสำนึก(conscious)     ประเด็นสำคัญคือเราทุกคนกำลังเดินทาง  และเมื่อมาถึงจุดหักเหของเส้นทาง   ตัวเรานั้นเองคือ"ผู้เลือก"   เลือกว่าจะเดินไปทิศทางไหน   เลือกวิถีทิศ  เลือกอาวุธคู่กาย  เลือกที่จะสู้และฝ่าฟันความยากลำบาก  และเลือกที่จะเก็บเกี่ยวประสบการณ์เพื่อนำกลับไปมอบให้อนุชนรุ่นหลัง  

วิถีแห่ง"ผู้(กล้า)เลือก"  ปรากฏอยู่ทั้งใน The Fool's Journey (ไพ่ทาโรต์ชุดหลัก-Major Arcana)  และใน The Hero's Journey  ซึ่งโจเซฟ แคมเบลล์ (Joseph Campbell)ศิษย์คนหนึ่งของคาร์ล ยุง เรียกแบบแผนวงจรของผู้กล้า(เลือก)ซึ่งดำเนินซ้ำๆมาทุกยุคทุกสมัยนี้ว่า Monomyth


เมื่อ"วิกฤต"ทำให้เราสำนึกได้ว่า"ถ้าอยากจะรอดก็ต้องกล้าเลือก"   ในจังหวะที่สำนึกนั้นเกิดขึ้น  ทัศนคติการมองโลกเดิมก็เปลี่ยนไป  เรากำลังกลายร่างเป็นคนใหม่(transforming)   และนี่เป็นกระบวนการเติบโตจากด้านในระดับปัจเจกบุคคล(personal transformation) ที่คาร์ล ยุงเรียกกระบวนการนี้ว่า Individuation ซึ่งจะเกิดขึ้นเป็นรอบๆ(loops)ตลอดช่วงชีวิตของคนเรา 

ครูแม่ส้ม 
คุยกันต่อได้ที่เฟสบุ๊คเพจ (คลิก)  ถอดรหัสภาพ ไพ่ และความฝัน